Explore the North, de vrijdag: afwisseling en muzikale kruisbestuivingen (25 nov.)
Na een jaartje afwezigheid vanwege subsidieperikelen prijkt festival Explore the North weer op de kalender. Het winterse stadsfestival in de fraaie oude binnenstad van Leeuwarden schenkt aandacht aan zowel muziek als literatuur. The Daily Indie was erbij. Foto's: Oscar Anjewierden
In de sfeervol ingerichte Westerkerk opent de Nederlands-Vlaamse Chantal Acda het festival. Ze maakt deel uit van de Belgische subtiele popformaties Isbells en Marble Sounds maar kan het ook prima alleen af, zo blijkt. Ondersteund door een tuba en percussie, en nog meer door een lokaal mannenkoor, brengt ze op soms indrukwekkende wijze haar pastorale dreamfolk ten gehore. Haar zang is zalvend, de muzikale begeleiding is weids en beeldend. Experimentele stukken met loops en samples wisselt ze vakkundig af met kwetsbare folkliedjes, die ze op sokken voor het voetlicht brengt.
The Fire Harvest komt uit Utrecht en heeft met Singing, Dancing, Drinking stiekem een van de beste Nederlandse indiepopplaten van het jaar gemaakt. Met slowcore, alt-country en postrock als basis, werkt de band met prachtige songs in op het gemoed. Vanavond brengen de muzikanten iets extra’s in de persoon van Paul Hoek. Begeleid door de langzaamaanklanken van The Fire Harvest draagt hij zijn - soms - existentialistische gedichten voor. En hoewel de band door de weinige repetities met Hoek het regelmatig op een improviseren zet, werkt de combinatie met de muziek goed. Het geeft de voordrachten een extra melancholieke lading mee, met als hoogtepunt afsluiter Runner, waarin alles prachtig samenkomt.
Exclusief voor Explore the North is Gert Vlok Nel vanuit Zuid-Afrika naar Leeuwarden gekomen. Op zaterdag speelt hij liedjes, vanavond draagt hij voor uit zijn met de Ingrid Jonkerprijs bekroonde dichtbundel Om te lewe is onnatuurlik. De in het Zuid-Afrikaans voorgedragen teksten worden tevens in het Nederlands geprojecteerd, zodat de essentie toch overkomt. De persoonlijk getinte gedichten gaan met name over gebeurtenissen uit zijn jeugd zoals de dood van een oom, het huwelijk van zijn zus of de eerste keer naar zee gaan. Op zeer beeldende wijze, met verwijzingen naar het Zuid-Afrikaanse landschap, verwoordt hij op kiene wijze tegenstellingen zoals hoop versus wanhoop, of licht en donker.
Het gaat de Japanners van Goat. ook op het podium maar om één ding: de muziek, de rest is bijzaak. Er is geen enkel contact met het publiek, bandleden zitten net als hun landgenoten van postrockband Mono voorovergebogen over hun gitaren en de lichtshow kent geen afwisseling. Het mysterieuze kwartet brengt met mathematische precisie gespeelde struikelklanken, die ritmisch ijzersterk in elkaar zitten. Mechanisch, industrieel en een lichte trance veroorzakend, is Goat. in muzikaal opzicht een hoogtepunt van de avond. Toch is het geluidsvolume voor dit soort muziek te laag afgesteld, waardoor volledige overrompeling dan ook uitblijft. Het publiek zet het op een praten en zo is dit optreden een gemiste kans.
Het optreden van het Duitse pianist Lambert is vooraf in nevelen gehuld: we weten niet wie hij is, hij treedt op met een Sardijns masker en zijn laatste plaat zou in complete duisternis zijn opgenomen. In de praktijk van het optreden in de Westerkerk blijkt het allemaal enorm mee te vallen: in het begin schurkt hij zelfs aan tegen de wegwerp-pianotonen van pakweg Richard Clayderman. Naarmate het optreden vordert, komen er meer boeiende stukken voorbij waarbij de kracht van de herhaling hoogtij viert en de drummer tevens een hoofdrol opeist. Lambert blijkt een aimabele kletsmajoor die niet vies is van onderbroekenlol. Het haalt wel de angel uit het optreden.
Rats on Rafts en De Kift delen dezelfde oefenruimte dus het leek slechts een kwestie van tijd totdat ze samen muziek gingen maken. Er kwam een geslaagde plaat en ook op het podium werkt de combinatie van grimmige postpunk en fanfarerock uitstekend. De literaire Nederlandstalige teksten van De Kift, zoals altijd theatraal gebracht door Ferry Heijne, wisselen stuivertje met de bij momenten schreeuwzang van David Fagan. Er gebeurt van alles op het overvolle podium en wanneer de blazers van De Kift een nummer van Rats on Rafts aanvullen, is muzikale magie niet ver weg. Andersom voegt Rats on Rafts een effectieve dosis gitaarvenijn toe aan de muziek van De Kift. Het optreden is het hoogtepunt van de avond.
